yan çizme
İddianızın yanlış olduğu ortaya çıkınca, özgün kriterleri değiştirerek iddianız için istisnai bir durum yaratmaya çalıştınız!
(İng. special pleading)
İnsanlar gerçekten de yanıldıklarını kabul etmeyi sevmeyen, tuhaf canlılar :) Burada iddiayı ortaya atan kişi, genel kabul gören bir ilkeyi veya başlangıçta kendisinin sunduğu bir kriteri işine geldiği gibi değiştirir veya kendisini bu kriterden muaf tutmaya kalkışır. Dolayısıyla kendisi için bir “özel durum” veya “istisna” yaratmaya çalışır. Normalde bu istisnai durumun geçerli sayılabilmesi için, belirtilen kişiler veya durumlar arasında mevcut iddiayla çelişmeyen bir fark bulunması gerekir; eğer bu fark yoksa iddia tutarsızdır. Bu yanılgıya düşen bir kişi, sunduğu iddianın geçerli olması için, başlangıçta kabul ettiği ama savunduğu konuyla çelişen argüman veya olayları yok sayarak mantıklı bir tartışma zemininden kaçınmayı amaçlar.
İnsanlar gerçekten de yanıldıklarını kabul etmeyi sevmeyen, tuhaf canlılar :) Burada iddiayı ortaya atan kişi, genel kabul gören bir ilkeyi veya başlangıçta kendisinin sunduğu bir kriteri işine geldiği gibi değiştirir veya kendisini bu kriterden muaf tutmaya kalkışır. Dolayısıyla kendisi için bir “özel durum” veya “istisna” yaratmaya çalışır. Normalde bu istisnai durumun geçerli sayılabilmesi için, belirtilen kişiler veya durumlar arasında mevcut iddiayla çelişmeyen bir fark bulunması gerekir; eğer bu fark yoksa iddia tutarsızdır. Bu yanılgıya düşen bir kişi, sunduğu iddianın geçerli olması için, başlangıçta kabul ettiği ama savunduğu konuyla çelişen argüman veya olayları yok sayarak mantıklı bir tartışma zemininden kaçınmayı amaçlar.
Örnekler
Dinlerin insanları her zaman ahlaklı yaptığını savunan bir kişi, buna kanıt olarak kutsal kitabında yer alan ve iyi ahlaka işaret eden ayetleri gösterir. Ama aynı kutsal kitaptaki hiç de “iyicil” olmayan ayetleri (köleliği savunan, kadınlara ikinci sınıf vatandaş gözüyle bakan, barışı değil savaşı teşvik eden ayetler, vb.) görmezden gelir veya bunlar için tutarsız bahaneler ortaya atar.İddia sahibi sadece işine gelen ayetleri kanıt olarak sunmayı seçip diğerlerini bu değerlendirmeden muaf tutarak kendisiyle çelişiyor.
Geleceği görebildiğini iddia eden bir medyumun yetenekleri bilimsel bir teste tabi tutulur. Test sırasında yetenekleri sihirli (?!) bir şekilde uçup giden medyum, bu durumu şöyle savunmaya kalkar: “Yeteneklerimin ortaya çıkması için karşımda ona inanan kişilerin bulunması gerekiyor!”