kaygan zemin
Zemine dikkat! Hiçbir mantıklı gerekçeniz bulunmadığı halde, A olayı gerçekleşirse B olayının da mutlaka gerçekleşeceğini iddia ettiniz!
(İng. slippery slope)
Bu yanılgı türünde hiçbir mantıklı gerekçe sunulmaksızın, A'nın kabul edilmesi halinde zincirleme bir reaksiyon şeklinde en uçtaki (en alakasız) bir Z olayının da gerçekleşeceği iddia edilir. Varılan bu nihai Z noktası genellikle olumsuz bir olaydır. Bir şeyin başka bir şeye yol açacağını iddia ediyorsanız, bu iddianızı destekleyen gerçekçi ve tutarlı gerekçeler göstermeniz gerekir. Birçok durumda olaylar arasında bir dizi ara aşama (basamak) bulunur. Bu basamaklar arasındaki ilişkiyi ne kadar iyi gerekçelendirirseniz, argümanınız da o kadar sağlam olur. Ama kaygan zemin yanılgısına düşen bir kişi bu durumu göz ardı eder; basamaklar arasındaki bağlantılara dair bir açıklama sunmaz ve dolayısıyla da olaylar arasında sağlam bir zemin oluşturmadan (kaygan bir zemin oluşturarak) desteksiz bir iddiada bulunur. Böylece eldeki argümanlara cevap vermek yerine konuyu uç örneklere kaydırmış olur. Kanıtlı gerekçelerle desteklenmeyen böylesi varsayımlar genellikle duygulara başvurma, sonuçlara atıfta bulunma ve hatalı ikilem yanılgılarını da içerir; böylece desteksiz bir varsayımın etkisi daha da artırılmış olur.
Bu yanılgı türünde hiçbir mantıklı gerekçe sunulmaksızın, A'nın kabul edilmesi halinde zincirleme bir reaksiyon şeklinde en uçtaki (en alakasız) bir Z olayının da gerçekleşeceği iddia edilir. Varılan bu nihai Z noktası genellikle olumsuz bir olaydır. Bir şeyin başka bir şeye yol açacağını iddia ediyorsanız, bu iddianızı destekleyen gerçekçi ve tutarlı gerekçeler göstermeniz gerekir. Birçok durumda olaylar arasında bir dizi ara aşama (basamak) bulunur. Bu basamaklar arasındaki ilişkiyi ne kadar iyi gerekçelendirirseniz, argümanınız da o kadar sağlam olur. Ama kaygan zemin yanılgısına düşen bir kişi bu durumu göz ardı eder; basamaklar arasındaki bağlantılara dair bir açıklama sunmaz ve dolayısıyla da olaylar arasında sağlam bir zemin oluşturmadan (kaygan bir zemin oluşturarak) desteksiz bir iddiada bulunur. Böylece eldeki argümanlara cevap vermek yerine konuyu uç örneklere kaydırmış olur. Kanıtlı gerekçelerle desteklenmeyen böylesi varsayımlar genellikle duygulara başvurma, sonuçlara atıfta bulunma ve hatalı ikilem yanılgılarını da içerir; böylece desteksiz bir varsayımın etkisi daha da artırılmış olur.
Örnekler
“Eşcinsel çiftlerin evlenmesine izin verirsek, insanların kardeşleriyle ve hatta bir gün maymunlarla veya arabalarıyla evlenmesi bile yasal hale gelir. Bu nedenle eşcinsellerin evlenmesi yasaklanmalıdır.”Eşcinsel çiftlerin evlenebilmesinin sıralanan bu abartılı sonuçlarla bir ilgisi yoktur.