gerçek temsilci

Bir argümanın içerdiği kusurları saklamak ya da ona yöneltilen eleştirileri savuşturmak için sonradan uydurduğunuz bir ‘ideal’e başvurmak çözüm değildir.

(İng. no true Scotsman)
Bu yanılgı, bir konuda bir argüman ileri sürdükten sonra, kanıtlar istediği kadar aleyhinde olsun, karşı argümanları “o gerçek bir X değil, bu gerçek bir Y değil” şeklinde savuşturmaya çalışınca ortaya çıkar. Ne hikmetse, size sunulan ve savunduğunuz önermeyle çelişen herhangi bir örnek veya kanıt, size göre o olgunun asla gerçek temsilcisi değildir! Bu yüzden argümanınızı sonradan işler ters gitmeye başladığında değil, en başından rasyonalize etmenizi öneririz.

Bu yanılgı yan çizme argümanının alt kümesindedir ve her “o gerçek bir X değil” ifadesi bir gerçek temsilci argümanı örneği olmayabilir. İddia sahibi tartışmanın orta yerinde X'in tanımını değiştirmişse, bu mantık yanılgısına düşmüş olur. Ama zaten en başından beri mantıksal gerekçeleriyle birlikte “bunu gerçek bir X olarak kabul etmiyorum” demişse, burada bir mantık yanılgısı yoktur.

Örnekler

- İslam, barış ve hoşgörü dinidir.
- Peki, ya Sivas'ta onca insanı Allahüekber naralarıyla yakanlar? Onlar müslüman değil miydi?
- Onlar gerçek müslüman değil.